Verduurzamen

Ben jij klaar voor CSRD?

De Nederlandse tuinbouwsector, wereldleider in innovatie en efficiëntie, staat voor een nieuwe uitdaging. Vanaf eind 2024 vereist de Europese CSRD-richtlijn (Corporate Sustainability Reporting Directive) dat bedrijven gedetailleerd rapporteren over hun milieu- en sociale impact. Jiayin Fan, student Tuinbouw & Agribusiness aan hogeschool Inholland, onderzocht hoe de sector zich optimaal op die nieuwe richtlijn kan voorbereiden.

Als lector bij Inholland en Programma Manager Innovatiepact bij Greenport West-Holland zag Woody Maijers de CSRD als een kans voor open gesprekken en samenwerking in de keten, zo geeft hij aan. “Om te voldoen aan de CSRD-eisen, hebben we veel data van leveranciers nodig, en samenwerking is daarbij cruciaal. Daarom stelde ik het idee van een onderzoek voor bij Hogeschool Inholland. Student Tuinbouw & Agribusiness, Jiayin Fan nam het onderzoek op zich. Ze sprak met partijen zoals Royal FloraHolland, Koppert, Rabobank, Greenhouse Sustainability en Glastuinbouw Nederland. Dit onderzoek biedt niet alleen bewustwording, maar ook praktische tools voor ondernemers om de CSRD in hun dagelijkse praktijk te integreren.”

‘DE CSRD IS EEN WAKE-UP CALL VOOR DE HELE SECTOR’

NAUWELIJKS
BEWUST

De economische kracht en omvang van de Nederlandse tuinbouwsector zijn enorm, maar met die macht komt verantwoordelijkheid. Door het intensieve gebruik van water, energie en land staat de sector in de schijnwerpers op het gebied van duurzaamheid. Voldoen aan de CSRD is niet alleen om boetes te vermijden, maar ook om de sector toekomstbestendig te houden. “Mijn onderzoek toont aan dat veel bedrijven, vooral kleinere, zich nauwelijks bewust zijn van deze nieuwe regelgeving,” vertelt Jiayin. “Grote bedrijven, ongeacht hun rol, slagen er doorgaans beter in om duurzame praktijken te implementeren en operationeel te maken. Zij staan onder druk om te rapporteren, terwijl kleinere bedrijven vaak de urgentie of kennis missen. Maar de CSRD is meer dan een verplichting voor grote bedrijven zoals supermarkten en de grote coöperaties; het is slechts een kwestie van tijd voordat ook kleine en middelgrote bedrijven hiermee te maken krijgen. De hele sector moet het grotere plaatje zien en zich voorbereiden op deze veranderingen.”

Klimaatkampioenen

De Nederlandse tuinbouwsector zet grote stappen in duurzaamheid, met kassen die slimme technologieën gebruiken zoals druppelirrigatie, geavanceerde klimaat- beheersystemen en hernieuwbare energie. Ondanks deze vooruitgang staan bedrijven voor aanzienlijke uitdagingen bij het voldoen aan de CSRD-eisen. Uit Jiayin’s onderzoek blijkt dat 23,8 procent van de respondenten de complexe gevraagde rapportagestandaarden als een serieuze hindernis ziet. Het verzamelen van de juiste data is lastig, vooral omdat dit afhankelijk is van de betrokkenheid van de hele toeleveringsketen. “De CSRD vraagt veel meer detail dan eerdere standaarden en dwingt bedrijven om diep in hun keten te kijken,” zegt Cas Steenbergen, LCA Specialist bij Greenhouse Sustainability. “Het verkrijgen van specifieke informatie van leveranciers kost tijd en moeite, vooral als niet iedereen even ver in dit proces is. Bovendien vraagt de implementatie vaak om specialistische kennis en een herziening van standaard werkwijzen.”

Woody Maijers (Inholland en Greenport West-Holland) benadrukt een ander belangrijk aspect: “De sector heeft de afgelopen jaren flinke stappen gezet op het gebied van milieuduurzaamheid, maar met de CSRD komt ook een ander belangrijk aspect in beeld: de sociale standaarden. We hebben nog een flinke uitdaging voor de boeg als het gaat om de beschikbaarheid van data over de sociale kant, zoals de werkomstandigheden van werknemers, zowel intern als in de keten, de impact op gemeenschappen, en de veiligheid van consumenten. Dit is een blinde vlek in ons systeem waar we nog geen standaarden en data voor hebben, en die we de komende jaren moeten aanpakken. Ook voor biodiversiteit, een ander belangrijk onderwerp van de CSRD, ontbreken standaarden en betrouwbare data.” Edwin Muijt, Sustainability Officer bij Koppert, herkent deze uitdagingen en benadrukt het belang van samenwerking: “We zien veel overlap in de thema’s waar bedrijven mee bezig zijn, en we delen graag onze kennis. Gegevensuitwisseling met andere partijen zal in de toekomst nog belangrijker worden. Voor nu ligt onze focus op het integreren van beleid en dataverzameling binnen onze organisatie.”

OPLOSSINGEN

“Het is bemoedigend om te zien dat er al veel tools beschikbaar zijn, zoals de FloriPEFCR en de Product Environmental Footprint-methode. Deze helpen bedrijven hun milieu-impact nauwkeurig te meten,” zegt Jiayin. “Sommige bedrijven, zoals KP Holland, lopen voorop. Zij verminderen niet alleen de administratieve lasten en voldoen aan de CSRD, maar laten ook zien wat echte duurzaamheid betekent.”

Cas Steenbergen (Greenhouse Sustainability) benadrukt: “Ondanks de uitdagingen biedt deze richtlijn een kans om duurzaamheid in de sector te versterken. Omdat de richtlijn zo gedetailleerd is, worden bedrijven gedwongen verder te kijken dan hun eigen processen en de hele toeleveringsketen onder de loep te nemen. Dit zorgt ervoor dat duurzaamheid echt verankerd wordt in de bedrijfsvoering en dat alle betrokken partijen, van producenten tot leveranciers, worden meegenomen in dit proces. Door samen te werken en kennis te delen, kunnen we de sector duurzamer maken. Het vergt tijd en middelen, maar uiteindelijk bouwen we zo aan een toekomstbestendige sector.”

Edwin Muijt (Koppert): “De CSRD is complex, maar biedt ons juist de mogelijkheid om concreet te laten zien welke bijdrage we leveren aan duurzame land- en tuinbouw en welke stappen we zetten om zelf toekomstbestendig te blijven. Daarom kiezen wij ervoor om de nieuwe eisen te integreren in onze dagelijkse werkwijze. We zoeken regelmatig samenwerking met andere partijen in de sector om ideeën uit te wisselen en te verbeteren.”

‘Elke stap telt, groot of klein’

De Nederlandse tuinbouwsector zet serieuze stappen richting naleving van de CSRD en een duurzame toekomst. Bedrijven integreren deze richtlijnen operationeel en strategisch in hun dagelijkse werkzaamheden. De gezamenlijke inspanningen van telers, leveranciers en handelaren, met een sterke focus op milieu- en sociale aspecten, tonen aan dat de sector goed op weg is. Jiayin: “De sector moet nieuwe technologieën omarmen, intensiever samenwerken en investeren in training en capaciteitsopbouw. De belangen zijn groot, maar de beloningen zijn dat ook. Elke stap naar een toekomstbestendige sector telt, groot of klein. Zelfs als de CSRD vandaag nog niet voor jouw bedrijf geldt, zie het als een wake-up call.”