Groeien

Slateelt op water volop in beweging

De teelt van sla op water is in transitie en wint terrein. Niet zonder reden: de hydroteelt is voedselveilig, efficiënt, schoon en uitermate goed planbaar. Ook kan met deze manier van telen een continue en uniforme jaarrond productie worden gerealiseerd. Om een maximaal rendement te behalen, is het wel zaak om de juiste keuzes te maken. Bijvoorbeeld qua teeltsysteem, kasinrichting en klimaat. Dit vergt specialistische kennis. De experts van Rijk Zwaan beschikken over deze knowhow en zetten deze in om hydroprojecten een vliegende start te geven.

De teelt van sla op water is al jarenlang een speerpunt van Rijk Zwaan. De veredelaar heeft inmiddels een breed palet aan rassen, die geschikt zijn voor de hydroteelt. De rassen die worden gebruikt in de buitenteelt zijn namelijk niet zomaar inzetbaar in de teelt op water. “Dit vergt speciale rassen en dus ook specifieke veredeling”, zegt Bauke van Lenteren, Marketing Specialist Lettuce en Crop Coördinator Lettuce Noord-Amerika bij Rijk Zwaan. “Als team van Crop Coördinatoren monitoren wij - in de diverse teeltgebieden in de wereld - de trends in de markt, de uitdagingen die er liggen, de wensen van klanten, opkomende ziektes, enzovoorts. Deze informatie koppelen we terug naar onze veredelaars; we zijn in feite de schakel tussen de markt en de veredeling. En het werkt ook andersom: wanneer onze veredelaars een nieuw product hebben ontwikkeld, zal dit een plaats in de markt moeten vinden. Ook brengen we dit bij de juiste partijen onder de aandacht.”

Meer belangstelling

De teelt van sla op water is niet nieuw; er wordt al tientallen jaren op deze manier geteeld. In diverse Aziatische en Zuid-Amerikaanse landen gebeurt dit ‘low profile’: op een soort rekken met goten, waardoor water stroomt. “Dit is de lowtech-variant van de hydroteelt”, legt Peter Sonneveld uit. Hij is Crop Coördinator Lettuce Noord- en Centraal-Europa bij Rijk Zwaan en specialist op het gebied van hydroteelt. “In de meer welvarende landen wordt op een hightech manier sla op water geteeld. Dit betekent dat de teelt plaatsvindt in een beschermde omgeving, waar je alles kunt controleren. Temperatuur, luchtvochtigheid, licht, CO2, enzovoorts. Met name deze hightech hydroteelt neemt de laatste jaren een vlucht. Onder meer in Noord-Amerika, Europa, het Midden-Oosten, Japan, Zuid-Korea, Rusland, enzovoorts. Niet alleen telers willen hiermee aan de slag, maar ook investeerders en ketenpartijen hebben belangstelling. Er is heel wat gaande in deze markt.” Van Lenteren geeft daarnaast aan dat het assortiment in de hydroteelt verschuift. Werden tot voor kort vooral volledige kroppen sla op water geteeld, inmiddels is ook de teelt van losse blaadjes in opkomst. “Concreet wordt een jong slaproduct geteeld, met een hoog aantal losse blaadjes. Het systeem waarin de sla wordt geteeld, gaat door een oogstmachine. Deze oogst de losse blaadjes. Die kunnen vervolgens meteen in een consumentenverpakking en naar de supermarkt. Op die manier voeg je enorm veel waarde toe en kun je een hoogwaardiger product telen.”

‘LOGISCH DAT PARTIJEN STAAN TE TRAPPELEN OM AAN DE SLAG TE GAAN MET HYDROTEELT’

Legio voordelen

Er is dus heel wat aan de hand in hydroland. Dat steeds meer partijen belangstelling hebben voor de teelt op water is niet zo vreemd, geven de specialisten aan. Deze manier van telen kent namelijk behoorlijk wat voordelen. “Je kunt in de eerste plaats heel voedselveilig telen”, zegt Sonneveld. “Je teelt immers in een gecontroleerde omgeving, waardoor je minder last hebt van ongedierte en plagen. Hierdoor hoeft ook geen chemie te worden ingezet. Daarnaast is de leverzekerheid gegarandeerd, aangezien weersonafhankelijk wordt geteeld. Dit maakt de teelt planbaar, ook kan jaarrond een uniforme kwaliteit worden geleverd.”

Specialistische kennis

Verder is de hydroteelt makkelijk te mechaniseren en zorgt deze voor betere arbeidsomstandigheden. “En dit is nog niet alles: in de hydroteelt ga je uitermate efficiënt om met water - dat wordt gerecirculeerd in de kas – en nutriënten. Daarnaast kun je jaarlijks veel meer teeltrotaties maken, waardoor de productie per vierkante meter hoger ligt. In de buitenteelt kun je op jaarbasis gemiddeld tot 20 kilo per vierkante meter oogsten, in een hightech hydroteelt is dat tot wel 120 kilo per vierkante meter per jaar.” Met deze voordelen wordt volgens de experts ook een oplossing geboden voor de groeiende uitdagingen in de buitenteelt van sla. De leverzekerheid staat onder druk door het extremer wordende klimaat en de verschraling van het middelenpakket, arbeid en water worden schaarser, enzovoorts. “Het is dan ook niet meer dan logisch dat partijen staan te trappelen om aan de slag te gaan met hydroteelt”, zegt Van Lenteren. “Zeker ook omdat de productkwaliteit van sla uit een gecontroleerde omgeving heel goed is. Deze is niet meer te vergelijken met de sla die je vroeger teelde in een hobbykasje. Zowel de smaak als de textuur en houdbaarheid zijn van hoog niveau. En je brengt de consument een lokaal geteelde knapperige verse, schone sla. ”

Het opzetten van een succesvol hydroproject is echter niet eenvoudig: veel aspecten spelen een rol en specialistische kennis is een must. “Dit komt mede omdat je je bij de teelt op water niet alleen richt op het telen, maar ook op het afleverklaar maken van het product. Dat betekent dat een ondernemer bijvoorbeeld ook moet nadenken over de juiste verpakking”, legt Sonneveld uit. Van Lenteren onderstreept dat het - om de juiste beslissingen te kunnen nemen - zaak is om eerst te bepalen welk product je wilt gaan telen. “En vanzelfsprekend moet je dan ook weten of hier markt voor is. Op basis van de productkeuze kun je vervolgens het juiste teeltsysteem kiezen, bepalen wat het juiste klimaat is, hoeveel micromol aan groeilicht noodzakelijk is, enzovoorts. Al deze kennis hebben wij als specialisten van Rijk Zwaan in huis; hiervoor is een speciaal expertteam opgezet. Wij denken graag mee met partijen die een hydroproject willen opzetten. Belangstellenden kunnen altijd vrijblijvend contact opnemen en een bezoek inplannen gedurende onze demoweken in Dinteloord. Daarnaast delen we onze kennis graag tijdens de GreenTech in Amsterdam.”

Toekomstperspectief

Sonneveld geeft tot slot aan dat de hydroteelt van sla in de toekomst ongetwijfeld verder aan terrein zal winnen. “Deze teeltwijze zal zich blijven ontwikkelen. De buitenteelt blijft ook zonder meer bestaan, maar wordt - met alle klimatologische uitdagingen en de toenemende wet- en regelgeving - wel steeds uitdagender.”